Gorące tematy

  • 4 października 2020
  • wyświetleń: 9729

[Historyczne ciekawostki] Nasza okolica na mapie z 1563 roku

"Mapa Orteliusa" to najstarsza mapa w dziejach kartografii, obejmująca okolice Czechowic. Stanowi fragment mapy Księstwa Oświęcimskiego i Zatorskiego, pierwotnie opracowanej przez Stanisława Porębskiego i wydanej w Wenecji w 1563 roku.

Nasza okolica na mapie z 1563 roku
Nasza okolica na mapie z 1563 roku · fot. Ze zbiorów Jerzego Gizy


Księstwo Oświęcimskie, z granicą na rzece Białce, powstało ok. 1315 roku w wyniku podziału Księstwa Cieszyńskiego, zaś Księstwo Zatorskie w wyniku kolejnego podziału Księstwa Oświęcimskiego. Później oba weszły w skład Korony.

W roku 1570 flamandzki podróżnik, kartograf i wydawca Abraham Ortelius opracował zbiór pozyskanych map, które wydawał w Antwerpii pod tytułem "Theatrum Orbis Terrarum". Nie był to jeszcze atlas geograficzny, ponieważ tej nazwy po raz pierwszy użył inny flamandzki wydawca Gerhard Merkator w swoim dziele "Atlas Sive Cosmographicae" dopiero w 1595 roku.

Prezentowana mapa pochodzi z dzieła Orteliusa wydanego w 1573 roku. Poszczególne wydania map nie były datowane, a różniły się odcieniami i kolorami tytułowego opisu, zaś sam "atlas" był uzupełniany i poprawiany. Mapa, oprócz tytułowego księstwa, przedstawia także część Księstwa Cieszyńskiego z terenami prawobrzeżnymi Wisły od jej źródeł oraz część Księstwa Pszczyńskiego.

Mapa Orteliusa
Mapa Orteliusa · fot. Ze zbiorów Jerzego Gizy


Mapa wykonana została w technice miedziorytu kolorowanego na papierze czerpanym ze znakiem wodnym. Wymiary mapy: 22 x 24 cm.

Obecnie mapy Orteliusa i Merkatora z epoki, ze względu na wiek i nietrwały materiał, są ogromną rzadkością i stanowią przedmiot poszukiwań wytrawnych kolekcjonerów na całym świecie. Dla porównania, pierwsza mapa Księstwa Cieszyńskiego pojawiła się dopiero w 1724 roku.

Mapa obecnie znajduje się w zbiorach pana Jerzego Gizy, któremu dziękujemy za zgodę na publikację jej fragmentu na portalu czecho.pl.

mp / czecho.pl

źródło: Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic

Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu czecho.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.

Historyczne ciekawostki

Odkurzamy stare zdjęcia i niezwykłe historie mieszkańców Czechowic-Dziedzic oraz okolicznych miejscowości sprzed lat. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj